3 Dywizja Pancerna SS "Totenkopf" - 29 lipca 1944 Siedlce

14 maja 2016 roku postanowiliśmy się wcielić w sylwetki żołnierzy 3 Dywizji Pancernej SS "Totenkopf", udaliśmy się w okolice Imielina aby spróbować odtworzyć sekcję MG42 z tej dywizji walczącej na przedmieściach Siedlec w ostatnich dniach lipca.

W czerwcu zaczyna się operacja Bagration, nowy dowódca Grupy Armii "Środek" feldmarszałek Model wysyła dywizję "Totenkopf" do Grodna z rozkazem utrzymania go. SS-manom udaje się tylko przejściowo utrzymać miasto i 18 lipca wycofują się na zachód w kierunku na Warszawę. Zgodnie z rozkazem z 20 lipca 1944 dowodzenie IV Korpusem Pancernym SS przejąć miał Obergruppenführer SS Herbert Gille, dotychczasowy dowódca 5 Dywizji Pancernej SS „Wiking”.

Dowództwu IV Korpusu Pancernego SS podporządkowano w trakcie walk o Siedlce dwie doborowe dywizje pancerne: 3 Dywizję Pancerną SS „Totenkopf” oraz 5 Dywizję Pancerną SS „Wiking”; dywizja „Wiking” związana była walkami w rejonie Kleszczeli i do bitwy siedleckiej była w stanie wydzielić jedynie niewielką część swych pododdziałów. Zasadniczy ciężar walk w rejonie Siedlec musiała więc dźwigać 3 Dywizja Pancerna SS „Totenkopf”. Radzieckie natarcie na Siedlce rozpoczęło się 24 lipca wieczorem. 25 lipca 1944 roku sztab IV Korpusu Pancernego SS przybył do Rembertowa. Rosjanie zdołali złamać opór nieprzyjaciela na przedpolach miasta, jednakże próby zdobycia go z marszu nie powiodły się. 25 lipca korpusy gen. Kriukowa dotarły do pierwszych zabudowań we wschodniej i południowej części miasta. Następnego dnia Siedlce były już oskrzydlone od południa, wschodu i zachodu, a od rana 27 lipca walki toczyły się już wewnątrz miasta. Wieczorem 27 lipca sztab IV korpusu pancernego SS znalazł się w Łozach. Następnego dnia o godzinie 20.00 gen. Gille, który tego dnia wreszcie przejął dowodzenie nad korpusem, otrzymał dalekopis z dowódzwa 2 armii, że korpus ma przejąć dowodzenie nad 3 Dywizją Pancerną SS „Totenkopf” i 5 Dywizją Pancerną SS „Wiking”. Sztab korpusu przeniósł się z Łozów do rejonu Rzewuski – Zawady (na zachód od Łosic).

W dniach 27-30 lipca Niemcy wykonali szereg przeciwuderzeń siłami 5 Dywizji Pancernej SS (wycofanej z boju w rejonie Kleszczeli) oraz z 3 Dywizji Pancernej SS, a także wymienione trzy dywizje piechoty. Dopiero odejście 5 Dywizji Pancernej SS i gros 3 Dywizji Pancernej SS do boju pod Radzyminem pozwoliło Rosjanom zająć Siedlce, co stało się 31 lipca, przy czym w ostatniej fazie walk o miasto brały udział dywizje 129 Korpusu Strzeleckiego 47 Armii.

Zdjęcia:

Ania Krypner

Grzegorz Sałapatek